Тоқаев ТМД саммитінде жаңа бастамалар көтеріп, бірлескен даму жолдарын ұсынды

Алматы. 10 қазан 2025 жыл. Barbang Info – Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Тәжікстан астанасында өткен Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы (ТМД) мемлекет басшылары кеңесінің отырысына қатысып, аймақтық ынтымақтастықты тереңдетуге бағытталған бірқатар жаңа бастамаларды ұсынды. Мемлекет басшысы өз сөзінде ТМД елдерінің өзара сенімге негізделген серіктестігін нығайтудың маңызын атап өтіп, саммитті жоғары деңгейде ұйымдастырғаны үшін Тәжікстан Президенті Эмомали Рахмонға алғыс білдірді. Президенттің айтуынша, Тәжікстанның табысты төрағалығы Ұйымның әлеуетін арттырып, көпжақты ынтымақтастықты дамытуға серпін берген. Тоқаев өз сөзінде Ұлы Жеңістің 80 жылдығына тоқталып, соғыс қаһармандарының ерлігі мен құрбандығын қастерлеудің маңыздылығын атап өтті. Ол фашизмді жеңу жолындағы халықтардың бірлігін еске алып, бүгінгі геосаяси тұрақсыздық жағдайында ТМД елдері бейбітшілік пен өзара түсіністікті сақтау үшін күш біріктіруі қажет екенін айтты. Президент ТМД-ның жаңа тарихи жағдайда да сұранысқа ие құрылым екенін атап өтіп, сауда-экономикалық, көлік және инновациялық бағыттардағы ынтымақтастықты дамыту жөнінде нақты ұсыныстар айтты. Бұл бастамалар ТМД елдерінің өзара саудасын кеңейту мен инвестициялық жобаларды қолдауды, көлік-логистика инфрақұрылымын жаңартуды және бірыңғай цифрлық көлік картасын әзірлеуді, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық форум мен ТМД аясындағы бірлескен іс-шараларды ұйымдастыруды қамтиды. Тоқаев цифрландыру мен жасанды интеллекттің мемлекеттердің бәсекеге қабілеттілігін арттырудағы рөлін ерекше атап өтті. Ол Қазақстанда Жасанды интеллект және цифрлық даму министрлігі құрылғанын, жаңа Цифрлық кодекс пен Цифрлық Қазақстан тұжырымдамасы әзірленіп жатқанын айтты. Президент ТМД елдерін осы салада бірлесіп жұмыс істеуге шақырып, жасанды интеллект саласында мамандар даярлайтын университет ашылғанын хабарлады. Мемлекет басшысы сонымен қатар экологиялық және техногендік қауіптерге қарсы күрес мәселесін көтеріп, климаттық және техногендік төтенше жағдайларды болжаудың өңірлік орталығын құруды ұсынды. Ол Каспий теңізінің тартылуы бүкіл өңір үшін алаңдатарлық мәселе екенін айтып, су ресурстарын сақтау жөніндегі мемлекетаралық бағдарламаға ТМД елдерінің қосылуын ұсынды. Сондай-ақ Президент креативті индустрияны дамыту, жас таланттарды қолдау және мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты күшейту мақсатында ТМД Гуманитарлық ынтымақтастық қорының базасында Креативті индустрия қауымдастығын құру идеясын жариялады. Тоқаев сөз соңында ТМД-ның халықаралық беделін нығайту және өзара ықпалдастықты кеңейту қажеттігін атап өтіп, Қазақстанның бұл бағыттағы бастамаларына қолдау білдірді. Мемлекет басшысы келесі жылы ұйымға төрағалық ететін Түрікменстан Президенті Сердар Бердімұхамедовті жаңа миссиясымен құттықтап, Достастықты ынтымақ пен жасампаздық алаңына айналдыруға шақырды. Саммит барысында Тәжікстан, Әзербайжан, Армения, Беларусь, Қырғызстан, Ресей, Түрікменстан, Өзбекстан басшылары және ТМД Атқарушы хатшысы Сергей Лебедев сөз сөйлеп, аймақтық өзара іс-қимылдың басым бағыттарын талқылады.