Бакыт Кулманов
Алтын – бағалы әрі әрқашан сұранысқа ие ресурс. Ол тек жер қойнауында ғана емес, еріген күйінде теңіз және мұхит суында да кездеседі. Бір қарағанда бұл табиғи байлықты тікелей судан алуға мүмкіндік бардай көрінеді. Алайда іс жүзінде бәрі әлдеқайда күрделі.
Ғалымдардың айтуынша, алтын мұхиттарға негізінен өзен сулары арқылы микроскопиялық бөлшектер түрінде түседі. Сондай-ақ теңіз түбіндегі гидротермальды көздер де оны суға шығарады. Бірақ алтын мұнда таза металл түйіршіктері күйінде емес, хлоридпен қосылған химиялық қосылыс ретінде болады. Сол себепті ол түбіне шөгіп қалмай, су массаларына біркелкі таралады.
Орташа алғанда, Атлант мұхитында және Тынық мұхитының солтүстік-шығыс бөлігінде алтынның мөлшері литріне небәрі 50–150 фемтомольді құрайды. Бұл – граммның триллиондық үлестері ғана. 1 грамм алтын алу үшін шамамен 100 миллион тонна теңіз суын өңдеу қажет. Мұндай жағдайда өндірістік жолмен алтын өндіру экономикалық тұрғыдан мүмкін емес.
Заманауи технологиялар алтынды зертханалық жағдайда судан бөліп алуға мүмкіндік береді, бірақ оны өндірістік деңгейге жеткізу тиімсіз. Сол себепті теңіз суын тұщыландыратын зауыттарды алтын өндіретін кешендерге айналдыруға болмайды.
Ғалымдардың есептеуінше, Әлемдік мұхитта шамамен 14 мың тонна алтын бар. Бұл көлем Париждегі Эйфель мұнарасының салмағынан екі есе артық. Дегенмен ол байлық әзірге адамзат үшін қолжетімсіз қазына болып қала бермек.
